Ngữ pháp về Động Từ P1 của bạn Duy Trần

Lời nói đầu

Ngữ pháp. Tại sao chúng ta phải học ngữ pháp ? Ngữ pháp là gì, có ăn được không ? Thưa các bạn là không :D Ngữ pháp là một từ có 2 tiếng, nhưng từ đó lại rất quan trọng. Ngữ pháp giống như là cái móng khi đang xây nhà vậy. Móng càng vững thì nhà càng chắc.

Vậy tại sao chúng ta phải học ngữ pháp? Bạn thử nghĩ xem, bạn có thể học môt ngôn ngữ nào mà không cần đến ngữ pháp không :D. Xin thưa bạn là không. Bạn muốn viết giỏi văn, bạn phải chắc ngữ pháp. Bạn muốn nói giỏi, bạn phải học ngữ pháp. Bạn muốn nghe tốt, bạn phải học ngữ pháp.

Ngôn ngữ nói chung và tiếng Đức nói riêng, ngữ pháp là 1 điều bạn không thể bỏ qua được. Đối với những bạn có ý định sinh sống hoặc làm việc tại Đức, thì tiếng Đức là 1 điều không thể thiếu được. Mình lấy ví dụ nhỏ thui, ví dụ bạn bị đau dạ dày, và không có thuốc đau bụng ở nhà, bạn phải ra Apotheke (hiệu thuốc) để mua thuốc. Nhưng bạn lại không biết diễn đạt thế nào. Bạn có thể miêu tả hành động, nhưng bạn có chắc là người bán hàng có thể hiểu bạn được không :D Nhỡ người đó đưa cho bạn thuốc xổ thì sao :D ....

Tóm lại, đối vs các bạn sinh viên có ý định di du học, hay những bạn đã và đang sinh sống tại Đức hoặc là những bạn học tiếng Đức "just for fun" thì ngữ pháp là một điều không thể thiếu. Mình cố tình nhấn mạnh điều này nhiều lần để mong các bạn không được coi thường ngữ pháp :D

                "Grammatik ist ein Muss"

Mong các bạn ghi nhớ điều đó. Danke schön :)

Giáo trình ngữ pháp sau đây, mình soạn theo một cuốn sách ngữ pháp của tiếng Đức (Grammatik der deutschen Sprache, tác giả Annette Kirchhoff/Isabel Kirchhoff/Kirsten Levermann/Beatrix Schlupp). Đây là lần đầu mình viết 1 giáo trình như thế này nên có thể có nhiều sơ sót, mong các bạn lượng thứ :D. Nếu các bạn thấy mình giải thích sai điều gì, mong các bạn góp ý đến địa chỉ hoctiengduconline@gmail.com

Chúc các bạn học tiếng Đức vui vẻ :)

Das Verb (Động từ)

Chúng ta sẽ bắt đầu bài học từ động từ nhé. Động từ là gì, chắc mình không phải giải thích rùi :D. Động từ trong tiếng Đức được chia ra làm 2 loại chính

·         Vollverben: gồm có Transitive und intransitive Verben; Reflexive Verben; Echt reflexive und unecht reflexive Verben; Reziproke Verben

·         Hilfsverben: sein, haben, werden

Ở đây chỉ cần các bạn chỉ cần nhớ 3 cai Hilfsverben là: sein, haben und werden, còn lại mấy cái động từ khác là Vollverb. Những từ có đuôi là -en, thì thường là động từ :gehen, lesen, schreiben ...(dễ nhớ đúng không:D). Và còn có một số Verb đặc biệt, mấy cái này thì phải học thuộc lòng :(, vd: sein và .... mình cũng không nhớ nữa :D

Trong mấy cái Vollverben, có cai Reflexive Verben là hơi khó hiểu. Tại tiếng Việt chũng mình không có :D . Reflexive Verben là mấy cái từ như là: sich beeilen, sich verlieben, sich streiten ... Những động từ có từ "sich" là reflexive Verben. Thực sự cái này ban đầu mình cũng chả hiểu mô tê j hết @@, vậy nên mấy cái này mình cũng phải học thuộc lòng hết. Ngoài ra, 1 số động từ, nếu bạn biết từ đó nghĩa là j, bạn cũng có thể đoán được là có phải reflexive Verb hay không. Ví dụ:

Sie streiten sich.  (họ cãi nhau) - Trong tiếng Việt, cãi là 1 động từ, "nhau" ở đây mình cũng có thể hiểu là cái động từ cãi "phản chiếu" vào chủ ngữ "họ". Nếu dịch từ theo từ: Sie = họ, streiten = cãi, sich = nhau.

Sie lieben sich = ho yeu nhau. Sie = họ, lieben = yêu, sich = nhau =))

Bên trên chỉ là vài ví dụ đơn giản (tiếng Đức mà dễ vậy có phải hay không nhỉ Y_Y)

Er hat sich beeilt. = anh ý vội

Sie hat sich überlegt = cô ấy đã nghĩ lại

2 ví dụ trên thì chúng ta không thể dịch như lúc nãy được nữa, vậy làm sao để biết ? Học thuộc lòng Y_Y và phải đọc nhiều thôi...

Echt reflexive und unecht reflexive Verben:  Động từ phản chiếu thật và động từ phản chiếu ... không thật :v =)) . Hai cái này phân biệt cũng không khó, nhung câu mà dùng từ sich thì là echt reflexive Verb, còn nếu vẫn là động từ đó, mà sau nó là 1 Akkusativ (Loại từ cấp 4 - cái này mình sẽ nói sau :D ) thì là unecht reflexive Verb. Ví dụ:

Động từ: sich verletzen  = làm bị thương

Er verletzte sich im Sportunterricht. = Anh ý tự làm mình bị thương trong giờ thể dục

Er verletzte einen Mitschüler im Sportunterricht. (unecht reflexiv) = Anh ý làm thương 1 bạn cùng lớp trong giờ thể dục.

Quan trọng:  Hilfsverben sein, haben, werden!! 3 động từ này được dùng để tạo ra các thì (quá khứ, hiện tại, tương lai), câu chủ động, câu bị động. Ngoài ra 3 từ này cũng có thể dùng để làm Vollverb. Ví dụ:

Ich werde dick. = Tôi sẽ béo (trong tương lai :)))

Ich habe gestern Fußball gespielt. = Tôi chơi bóng đá hôm qua.

Sie ist gestern nach Hause gegangen. = Cô ý về nhà từ hôm qua rồi.

Chia động từ Hilfsverben:

sein

Präsens	Präteritum	Perfekt	Plusquamperfekt
Ich bin Du bist Er/sie/es ist Wir sind Ihr seid Sie sind	Ich war Du warst Er, sie, es war Wir waren Ihr wart Sie waren	Ich bin gewesen Du bist gewesen Er, sie , es ist gewesen Wir sind gewesen Ihr seid gewesen Sie sind gewesen	Ich war gewesen Du warst gewesen Er,sie,es war gewesen Wir waren gewesen Ihr wart gewesen Sie waren gewesen
Futur I	Futur II	Imperativ	Partizip
Ich werde sein Du wirst sein Er,sie,es wird sein Wir werden sein Ihr werdet sein Sie werden sein	Ich werde gewesen sein Du wirst gewesen sein Er,sie,es wird gewesen sein Wir werden gewesen sein Ihr werdet gewesen sein Sie werden gewesen sein	Singular: Werde! Plural: Werdet! Höflichkeitsform: Werden Sie!	Partizip I: werdend Partizip II: geworden

haben

Präsens	Präteritum	Perfekt	Plusquamperfekt
Ich habe Du hast Er,sie,es hat Wir haben Ihr habt Sie haben	Ich hatte Du hattest Er,sie,es hatte Wir hatten Ihr hattet Sie hatten	Ich habe gehabt Du hast gehabt Er,sie,es hat gehabt Wir haben gehabt Ihr habt gehabt Sie haben gehabt	Ich hatte gehabt Du hattest gehabt Er,sie,es hatte gehabt Wir hatten gehabt Ihr hattet gehabt Sie hatten gehabt
Futur I	Futur II	Imperativ	Partizip
Ich werde haben Du wirst haben Er,sie,es wird haben Wir werden haben Ihr werdet haben Sie werden haben	Ich werde gehabt haben Du wirst gehabt haben Er,sie,es wird gehabt haben Wir werden gehabt haben Ihr werdet gehabt haben Sie werden gehabt haben	Singular: Habe! Plural: Habt! Höflichkeitsform: Haben Sie!	Partizip I: habend Partizip II: gehabt

werden

Präsens	Präteritum	Perfekt	Plusquamperfekt
Ich werde Du wirst Er,sie,es wird Wir werden Ihr werdet Sie werden	Ich wurde Du wurdest Er,sie,es wurde Wir wurden Ihr wurdet Sie wurden	Ich bin geworden Du bist geworden Er,sie,es ist geworden Wir sind geworden Ihr seid geworden Sie sind geworden	Ich war geworden Du warst geworden Er,sie,es war geworden Wir waren geworden Ihr wart geworden Sie waren geworden
Futur I	Futur II	Imperativ	Partizip
Ich werde werden Du wirst werden Er,sie,es wird werden Wir werden werden Ihr werdet werden Sie werden werden	Ich werde geworden sein Du wirst geworden sein Er,sie,es wird geworden sein Wir sind geworden sein Ihr werdet geworden sein Sie werden geworden sein	Singular: Werde! Plural: Werdet! Höflichkeitsform: Werden Sie!	Partizip I: werdend Partizip II: geworden

Lưu ý: các thì mình sẽ nói rõ thêm ở các phần sau.

Modalverben

Modelverben là những từ như là:

müssen: phải, bắt buộc

können: có thể, được phép

dürfen: được phép (từ này nặng hơn là từ können)

sollen: nên, lời khuyên

wollen: muốn

mögen: mong muốn, phỏng đoán

Modalverben có thể dùng làm Vollverb, cũng có thể dùng làm Hilfsverb. Khi dùng với Modalverben thì không phải chia động từ. Ví du.:

Ich muss arbeiten.  = tôi phải làm việc (Hilfsverb)

er sollte mehr Sport treiben. = anh ý nên chơi thể thao nhiều hơn. (Hilfsverb)

Sie möchte Eis. = Cô ấy muốn kem (Vollverb)

Chia động từ:

Modus/Tempus	Person	Dürfen	Können	mögen
Indikativ/Präsens	Ich Du Er,sie,es Wir Ihr sie	Darf Darfst Darf Dürfen Dürft Dürfen	Kann Kannst Kann Können Könnt Können	Mag Magst Mag Mögen Mögt Mögen
Indikativ/Präteritum	Ich Du Er,sie,es Wir Ihr sie	Durfte Durftest Durfte Durften Durftet Durften	Konnte Konntest Konnte Konnten Konntet Konnten	Mochte Mochtest Mochte Mochten Mochtet Mochten

Modus/tempus	Person	Müssen	Sollen	Wollen
Indikativ/Präsens	Ich Du Er,sie,es Wir Ihr Sie	Muss Musst Muss Müssen Müsst Müssen	Soll Sollst Soll Sollen Sollt sollen	Will Willst Will Wollen Wollt Wollen
Indikativ/Präteritum	Ich Du Er,sie,es Wir Ihr sie	Musste Musstest Musste Mussten Musstet Mussten	Sollte Solltest Sollte Sollten Solltet Sollten	Wollte Wolltest Wollte Wollten Wolltet wollten

Facebook: https://www.facebook.com/groups/1397692713854108/ 
Youtube: https://www.youtube.com/user/hoctiengduconline?sub_confirmation=1
https://www.youtube.com/user/lernedeutschonline?sub_confirmation=1